توصیه هایی خواندنی از شیخ مجتبی قزوینی

آیت الله حاج شیخ مجتبی قزوینی خراسانی، در سال 1318ق . در قزوین متولد شد . تحصیلات مقدماتی را در شهر قزوین به پایان برد و بعد راهی نجف اشرف گشت و حدود 7 سال در آن سامان مقدس بماند و از اساتید و عالمان بزرگی چون سیدمحمد کاظم یزدی و میرزا محمدتقی شیرازی کسب فیض کرد . وی پس از بهره مندی کامل از رشته های مختلف علوم معقول و منقول و کمال پذیری باریاضات و عبادات، خود انسانی بزرگ و کامل گشت و در شمار کاملان و بزرگ عالمان اسلام درآمد و از سال 1347 ق . در حوزه علمیه مشهد، شروع به تدریس کرد و 40 سال در مرکز علمی مشهد بدین مهم اشتغال داشت و پدرانه و با رفتاری مهربان به حال و احوال طلاب رسیدگی می کرد . زندگی بسیار ساده ای داشت و از نیازهای خود چشم می پوشید و آن چه را می توانست به طلبه ای تنگدست برساند، می رسانید و با تواضع و افتادگی بسیار، با آنان سلوک می کرد .

مرحوم قزوینی عنایتی خاص بر تلاش و کوشش و استفاده مردم از دانش پژوهان داشت . از این رو توازن در شیوه زندگی را برای شاگردان خود تجویز می کرد . یکی از شاگردان ایشان نقل می کند:

«من شب ها مطالعه می کردم . یک شب مطلب مشکل بود; من به زور خود را تا سحر بیدار نگاه داشتم و آب به صورت می زدم تا بیدار بمانم و مطلب حل شود; اما نشد . صبح شد و کسی نمی دانست که من نخوابیدم . حالم خیلی بد بود . صبح منزل حاج شیخ رفتم . وقت خداحافظی حاج شیخ گفتند: بنشین! آن وقت فرمودند: من در درس ها زحمت زیادی می کشیدم و خیلی فشار روی خودم می آوردم و حتی شب غذا نمی خوردم و دیر می خوابیدم . یک روز رفتم که نان بگیرم، یکی از اساتید مرا صدا زد و گفت: آقا مجتبی! می خوا هی از وجودت مردم بهره ببرند یا نه؟ گفتم: بله . ایشان فرمودند: با این روش که تو داری، مردی خواهی بود منزوی و علیل و کنج خانه افتاده و کسی از تو بهره نخواهد برد; مگر می خواهی ریاضت بکشی . بخواب! غذا بخور! چرا صبحانه نمی خوری؟ چرا غذایت نامرتب است؟ علم را کم کم بیاموز و خوب بیاموز; به طوری که وقتی به جایی رسیدی، مردم و طلبه ها از وجودت بتوانند استفاده کنند . حاج شیخ بعد از نقل این داستان گفتند: آقا جان شب نخوابیدن یعنی چه؟ من با خود گفتم حاج شیخ از کجا خبر دارند؟ کسی که از بیداری من مطلع نبود . گفتم: چه کنم؟ فرمودند شب را بخواب » .

شیخ دارای کرامات و چشم حقیقت بین بود; استاد محمد رضا حکیمی می گوید :

«حاج شیخ از سفر قبله بازگشته بودند (یادم نیست سفر اول بود یا دوم) و روزی در خدمتشان بودم و دو به دو نشسته بودیم; فرمودند: در یکی از طواف ها دیدم نوری از درون کعبه معظمه خارج شد، و به طرف مشاهد مشرفه (حرم مدینه، حرم نجف . .). رفت و آن جاها را نورافشانی کرد و دوباره به کعبه بازگشت .» .

هم زمان با تدوین انتشار کتاب «متاله قرآنی » در شرح حال این فرزانه ربانی، توسط جناب آقای محمدعلی رحیمیان، با الهام از این کتاب، سیری در دیدگاه ها، توصیه ها و پاسخ های وی به برخی از پرسش ها از ایشان، شایسته است .

پیر ما کایینه صبح جهان آرا بود

همچو غم، گرم، کنار دل ما، با ما بود

توفیق زیاد

از ایشان سؤال شد: برای این که توفیق زیاد شود، چه باید کرد؟ جواب دادند: قرآن زیاد بخوانید; تصمیم بگیرید روزی نصف جزء بخوانید .

همچنین سؤال شد: کسی که قبلا توفیقاتی داشته چه باید انجام دهد تا آن توفیقات برگردد؟ جواب دادند: زیاد استغفار کند; روزی هفتاد مرتبه استغفار کند; مناجاة التائبین را بخواند . 

راه نجات

بدان! راه نجات و رسیدن به مقاصد عالیه، تقوی و توسل به ائمه هدی، خاصه ولی عصر روحی و ارواح العالمین له الفداء - می باشد; مکرر این دو کلمه را برای شما توضیح داده ام .

1 . مواظبت و مراقبت کامل در فعل واجبات و ترک محرمات باید داشته باشید .

2 . نماز توسل به ولی عصر - عجل الله تعالی فرجه الشریف - در خود مفاتیح صفحه 45 مطلق است، و شرایط ندارد; هر وقت می شود خواند; مکرر با توجه تام بخوان! در هر امر مهمی بخوان تا نتیجه بگیری; «من دق بابا و لج ولج; کسی که در خانه شخصی بزرگ را بکوبد و جدیت کند، داخل خواهد شد» و یک دعا از مفاتیح، با حال و توجه به معانی آن بخوان!

3 . این دو امر مهم را با سوره ای از قرآن ترک نکن; امیدوارم آخرالامر به اهمیت این دستور برخوری و بفهمی . . . 

قلب قرآن

سوره مبارکه «یس » ، قلب قرآن است; یعنی حیات قرآن و عصاره قرآن کریم . ایشان می فرمودند: «من هر کاری که کرده ام به رکت سوره یس کرده ام » .

به مناسبت این که اشاره ای به اهمیت خاص این سوره مبارکه به میان آمد و ذکری از «قلب قرآن » شد، یادآوری می کنیم که یکی از وقت هایی که خواندن «سوره یس » و مداومت بر آن بسیار مفید و در احادیث نیز رسیده است، خواندن این سوره به هنگام خواب است . خوب است چهارده صلوات - باتوجه به ارواح و باطن معصومین (ع) - قبل از خواندن سوره و چهارده صلوات بعداز خواندن، به قصد قربت بفرستد، و ثواب این ذکر عظیم را به خود چهارده معصوم (ع) هدیه کند . 

صفات ممتاز

تحدی (ناتوان بودن بشر از آوردن مانند قرآن)، فقط به فصاحت و بلاغت نیست; اگر چه عرب از آوردن مثل فصاحت قرآن هم عاجز بودند;

بلکه مورد تحدی همانا علوم و معارف و حکم است در مقابل کل بشر; لهذا قرآن مجید تحدی فرموده به همان صفاتی که قرآن را به آن صفات در آیات بسیاری معرفی کرده، یعنی قرآن:

«علم » است، در مقابل جهل بشر;

«حکمت » است، در مقابل خیال بافی بشر;

«نور» است، در مقابل ظلمت و توهمات بشری;

«برهان » است، در مقابل هذیان بشر;

«روح » است در مقابل بی حقیقتی گفته های بشر;

«بصائر» است، در مقابل کوری دل بشر;

«هدایت » است، در مقابل گمراهی و ضلالت بشر . 

ریشه امیدواری

ریشه امیدواری دو امر مهم است:

اول معرفت پروردگار متعال به ربوبیت و اوصاف کمال و جمال; چنان که ذات مقدس، به توسط قرآن مجید و پیغمبر اکرم (ص) وائمه هدی (ع) بیان فرموده; نه چنان که علماء بشر به آراء و عقول ناقص خود مشی کردند .

دوم شناسایی خود، به عبودیت و فقر و عجز و احتیاج و بیچارگی و ناتوانی و قصور و تقصیر و تمام و کمال رجاء که باعث نجات باشد و توسل و تشبث به ولایت اهل بیت عصمت (ع) و عمل به دستورات و فرامین آن وجودات مقدس و شکی نیست که هر مقام و کمالی را خواسته باشیم، باید متوجه و متوسل به مقامت ولایت ائمه (ع) باشیم; «من اراد الله بدا بکم و من وحده قبل عنکم و من قصده توجه بکم » .

به خصوص در زمان غیبت، باید متوسل به ذیل عنایات ولی عصر (عج) باشیم و وجود مبارکش را لیلا و نهارا متذکر و فراموش و غفلت نکنیم و بدانیم که از جانب ذات اقدس ربوبی - جلت آلاؤه - ولی امر و واسطه بین خالق و خلق، اوست و فیوضات به برکت وجود مبارکش به ما می رسد و آن چه بخواهیم، باید به برکت آن حضرت بخواهیم . 

پی نوشت:

1 . متاله قرآنی، رحیمیان، محمدعلی، ص 117 .

منبع